News


1 maart 2024

Met de nieuwe aanwinst “zeeslag” is de serie “with the compliments of Holland America Line” (8 stuks) compleet. Uit het blindmerk aan de keerzijde van de tegel (FE) blijkt dat ook deze tegel is gemaakt in 1965 (F staat voor de jaren 60, E voor het jaar). U vindt de tegel terug in het menu Earlier Tiles.


1 december 2023

Dit tegeltableau uit 1979 is van de hand van de in 2022 overleden Jan F. Swemmer uit Hellevoetsluis. Op uitnodiging van de Holland America Line gaf hij tijdens een reis van het ss Rotterdam een cursus plateel schilderen. Het tableau is Janny Weggemans aangeboden ter gelegenheid van haar promotie tot (eerste vrouwelijke) purser bij de Holland Amerika Lijn. Zie ook HALlo 4/2022, het magazine van Vereniging de Lijn dat 6 keer per jaar verschijnt en waarin een interview met Janny staat. Het tableau is in bezit van Vereniging de Lijn. U vindt het tableau in een hoge dpi terug in het menu Earlier Tiles.


1 september 2023

Toen in 1995 het loyaliteitsprogramma van de Holland America Line nieuw leven werd ingeblazen (onder de naam Mariner Society) startte de maatschappij met de uitgifte van tegels. Vanaf 1995 werd vrijwel ieder jaar een serie uitgegeven. In 2012 kwam daar verandering in. De uitgifte werd verspreid over meerdere jaren. De serie 2021/22/23 bestaat uit 7 tegels, maar in verband met de verkoop van de Amsterdam, Rotterdam (VI). Maasdam en Veendam worden in deze serie nu nog slechts 4 tegels uitgegeven waarop de 11 schepen van de maatschappij staan afgebeeld.

Op dit moment is niet bekend of de Mariner Society in 2024 een nieuwe serie gaat uitbrengen. Mocht dat wel het geval zijn, dan worden de Goedewaagen-ontwerpen eerst ter beoordeling voorgelegd aan een speciale commissie. Inmiddels is gebleken dat zij haar goedkeuring niet zonder slag of stoot geeft. Na ontvangst van de eerste serie 2021/22/23 proeftegels kreeg ik net voor het uitbreken van de coronapandemie van de Mariner Society bericht dat deze serie alsnog was afgekeurd, omdat het ontwerp “te druk” werd bevonden.


1 juni 2023

In samenwerking met de Portugese reisagent Marcus & Harting verraste HAL Shore Excursions in 1972 passagiers van het ss Statendam (IV) met handgeschilderde tegels toen zij in Lissabon aan wal gingen. Recent is een derde tegel ontdekt in deze serie; dit keer van de “1972 Spring Mediterranean Explorer Cruise”.  U vindt de tegel terug in het menu Earlier Tiles.

Ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van de Holland America Line had ik het genoegen om op 18 april, de dag van aankomst van het ms Rotterdam (VII), mijn verzameling te kunnen tonen in de Cruise Terminal Rotterdam. De expositie was helaas alleen toegankelijk voor passagiers en genodigden. Tijdens de historische Transatlantische reis van New York naar Rotterdam waren veel passagiers aan boord die in de jaren ’60 met een schip van de Holland America Line naar de Nieuwe Wereld waren geëmigreerd. Voor met name de serie Emigrantenschepen was daarom extra belangstelling.


1 april 2023

Mijn nieuwste aanwinst is de derde tegel (10×10 cm) uit de serie welke is uitgegeven ter gelegenheid van het 150 jarig bestaan van de maatschappij.

Enkele bijzondere tegels uit mijn verzameling vindt u ook terug op de website van de Holland America Line:

https://www.hollandamerica.com/150th-anniversary/en/category/artifacts/


1 februari 2023

De Holland America line heeft voor de 2021/22 Mariner Collection serie (wederom gerangschikt naar klasse) gekozen voor afbeeldingen van zeemonsters. De hoekornamenten verwijzen naar de kroon van het Vrijheidsbeeld in New York. Die kroon bestaat uit zeven punten die symbool staan voor de zeven werelddelen en -zeeën. De serie bestond aanvankelijk uit zeven tegels, maar – in verband met de verkoop van de Amsterdam, Rotterdam (VI), Maasdam en Veendam – is dat teruggebracht naar vier tegels.

U ziet hier de drie tegels die in zeer beperkte oplage zijn uitgegeven toen deze schepen nog in de vaart waren, net voor het begin van de pandemie.


1 december 2022

Net als de tegels van het ss Groote Beer (1944-1970), ss Nieuw Amsterdam II (1937-1974), ss Statendam IV (1957-1982) en (2x) ss Maasdam IV (1952-1968) kan worden aangenomen dat ook deze tegel van de Nieuw Amsterdam (dit keer uitgevoerd in de naoorlogse (1947-1956) kleur zwart), dateert uit het begin van de jaren ’60. Wederom gaat het om een afbeelding die door middel van transfertechniek is aangebracht op een biscuit van Mosa. Niet uitgesloten kan worden dat in deze (wat ik noem) Bethlehem-serie ook een tegel van het ss Ryndam II (1951-1972) is uitgebracht. De Ryndam was immers het zusterschip van de Maasdam. Informatie over de firma Bethlehem & Co, destijds gevestigd aan de Lange Hilleweg in Rotterdam, is van harte welkom. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.


1 november 2022

Tegel (10×10 cm) van de historische Trans Atlantische reis van de Rotterdam (VII) naar New York ter gelegenheid van het (komende) 150 jarig bestaan van de Holland America Line in 2023. Alleen de passagiers die deze reis maakten ontvingen de tegel.

Op de tegel ziet u drie oude HAL-logo’s: het eerste logo met de letters NASM, het logo met de Halve Maen tegen de achtergrond van de Nieuw Amsterdam, en linksonder het zogeheten tri-wave-logo dat de HAL in de jaren ’70 van de vorige eeuw voerde. De tegel, gemaakt bij Royal Goedewaagen naar een eigen ontwerp van de Holland America Line, vindt u terug in het menu Special Occasions.


1 september 2022

De Rotterdam VII is het nieuwe vlaggenschip van de Holland America Line en daarmee het derde schip uit de Pinnacle-klasse. De Rotterdam heeft accommodatie voor 2668 passagiers.

Vergeleken met de inaugurale tegel van de Statendam uit 2018 (15×15 cm) is deze tegel van de Rotterdam (10×10 cm) waarschijnlijk een last minute opdracht geweest en daardoor wel erg simpel uitgevoerd, naar ik aanneem niet door Sander Alblas, de meesterontwerper van Royal Goedewaagen.

De tegel is in het menu Inaugural Tiles geplaatst.


1 juli 2022

Met het weer in de vaart komen van de Zaandam is de Mariner Collection serie 2022 nu compleet. De Volendam ligt afgemeerd in de Merwehaven te Rotterdam, waar het een voorlopig onderkomen biedt aan Oekraïense vluchtelingen.


1 april 2022

In verband met vernieuwing van de vloot heeft Holland America Line een serie uitgebracht die bekend staat onder de naam “Collector Serie”. De tegels konden in 1995 en 1996 aan boord van de desbetreffende schepen worden gekocht en zijn gemaakt bij Royal Goedewaagen in Nieuw Buinen. Naar verluidt zou deze serie uit 7 tegels (15×15 cm) bestaan, die u in het menu Special Occasions ziet. Inmiddels is gebleken dat nog een tegel deel uitmaakt van deze serie, de tegel van de Noordam (III) (1984-2004). De tegel kocht ik deze week op de Amerikaanse veilingsite Bonanza.


1 januari 2022

Als gevolg van de coronacrisis is de uitgifte van de 2021/22 serie vertraagd. Deze serie bestond aanvankelijk uit zeven tegels, maar – in verband met de verkoop van de Amsterdam, Maasdam, Veendam en Rotterdam (VI) – is dat teruggebracht naar vier tegels. Zodra de Zaandam en Volendam weer gaan cruisen zal ik ook de vierde tegel op de website plaatsen.

De Holland America Line heeft voor deze serie (wederom gerangschikt naar klasse) gekozen voor afbeeldingen van zeemonsters. De hoekornamenten verwijzen naar de kroon van het Vrijheidsbeeld in New York. Die kroon bestaat uit zeven punten die symbool staan voor de zeven werelddelen en -zeeën. De tegels vindt u terug in het menu Mariner Collection.


1 oktober 2021

Rond 1965 verwerkte Piet de Jong (vanaf 1961 hoofdontwerper bij Goedewaagen) beeltenissen van 17e eeuwse gravures op tegels. Dat resulteerde in een serie van 8 tegels, die de Holland America Line aan haar relaties cadeau deed (“with the compliments of the Holland America Line). Een Amerikaanse bezoeker van mijn website wees mij er op, dat op de website Bonanza (“everything but the ordinary”) onderstaande tegel uit deze serie werd aangeboden. Het betreft de “Herbergscène” uit 1968. De tegel bevindt zich thans in mijn verzameling. De hele serie vindt u terug in het menu Earlier Tiles.


1 augustus 2021

De Prinsendam is in 1988 onder de naam Royal Viking Sun in de vaart gekomen en in 2002 aan de HAL-vloot toegevoegd. Op 24 mei 2014 deed de Prinsendam voor de eerste keer de haven van IJmuiden aan (de zogeheten maiden-call), ter gelegenheid waarvan de Holland America Line aan de havenautoriteiten de plaquette heeft aangeboden welke zich thans in mijn verzameling bevindt. De Prinsendam is inmiddels verkocht aan de Duitse rederij Phoenix Reisen en vaart thans onder de naam ms Amera.

De plaquette vindt u terug in het menu Special Occasions.


1 juni 2021

Bij de update van 1 december 2020 liet ik twee nieuwe aanwinsten zien: de Nieuw Amsterdam II (1938-1974) afgebeeld in emaille cloisonné op koper (12×8 cm), mét en zonder HAL logo, uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Holland America Line. Naar aanleiding van die update werden mij twee nieuwe edities in deze serie aangeboden. Van de Noordam II (1938-1963) en haar zusterschip Westerdam I (1940-1965) is ook een (glazen) presse-papier uitgebracht.


1 april 2021

Hoewel Royal Goedewaagen vanaf 1960 steeds de orders kreeg om voor de Holland Amerika Lijn de meest uiteenlopende keramische opdrachten uit te voeren heeft ook Porceleyne Fles geprobeerd bij de HAL voet tussen de deur te krijgen en tegel-orders in de wacht te slepen. Dat is tot nu toe alleen gelukt in 2008 en 2010, toen Porceleyne Fles de opdracht kreeg om de tegels te maken die de inaugurele vaart van de Eurodam en de Nieuw Amsterdam gedenken.

Het ontwerp van de 6 tegels uit de 2012-2014 Mariner Collection serie komt van de Royal Goedewaagen tekentafel; de tegels zijn in de fabriek in Nieuw Buinen geproduceerd. Ook Porceleyne Fles heeft voor deze serie enkele proeftegels gemaakt (foto 1 en 2). Hoogst merkwaardig is dat het ontwerp is uitgeschilderd van het Royal Goedewaagen ontwerp. De proeftegels zijn overigens nooit in productie genomen. Foto 3 de proefdruk van Royal Goedewaagen en foto 4 het uiteindelijke resultaat.


1 februari 2021

De afgelopen periode heb ik gebruikt om de website te controleren op onvolkomenheden en de teksten aan te passen in verband met wijzigingen in de vloot. De tegel van de Nieuw Amsterdam (II) is daar een voorbeeld van. Enkele jaren geleden kreeg ik deze van Ton Blanker (†) uit Zeist. Volgens Ton zou de tegel in 1964 zijn uitgegeven tijdens een aan boord van de Nieuw Amsterdam gehouden congres van orthopedisch chirurgen. Dat blijkt niet juist te zijn. De tegel is een product van de Sport Club Nieuw Amsterdam, de vereniging die ten behoeve van bemanningsleden activiteiten aan boord en in havens organiseerde. Het bewijs daarvan werd mij aangereikt door mijn vriend Ben van der Ent (†), voormalig chef de rang op de Nieuw Amsterdam, die destijds een lepeltje kocht met dezelfde S.C.N.A. aanduiding.

Mijn nieuwste aanwinst is deze cloisonné tegel (20×14 cm) met een voorstelling van de Halve Maen (zie de beschrijving in het menu Earlier Tiles). Het ontwerp is van Mar de Bruijn voor Porceleyne Fles en is gemaakt rond 1950. Op de achterzijde staat de tekst: “Henry Hudson’s Half Moon (1609)”; “with the compliments of Algemene Bank N.V. (General Bank of the Netherlands) Amsterdam”.

De tegel kocht ik van een oud-medewerker van de bank. De tegel vindt u terug in het menu Earlier Tiles.


1 december 2020

Deze maand twee nieuwe aanwinsten: de Nieuw Amsterdam II (1938-1974) afgebeeld in emaille cloisonné op koper (12×8 cm). Volgens curator Friggo Visser van het Keramisch Museum Goedewaagen zijn er weliswaar visuele overeenkomsten met het cloisonné van Porceleyne Fles (zie in het menu Earlier Tiles de grote cloisonné-tegel van de zusterschepen Ryndam II en Maasdam IV), maar gaat het om een van oorsprong Chinese techniek van emaille op koper welke kennelijk ook in Nederland is toegepast. Porceleyne Fles heeft inmiddels bevestigd dat zij niet de fabrikant is. Naar de herkomst wordt nader onderzoek gedaan. Informatie daarover is natuurlijk van harte welkom.

De emaille cloisonné op koper plaquettes zijn in 1948 uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Holland America Line, zowel met als zonder het HAL-logo. Tevens (maar waarschijnlijk voornamelijk) zijn ze uitgegeven als presse-papier in cadeauverpakking. De plaquettes zijn in het menu Earlier Tiles geplaatst. Mij is bekend dat ook presse-papiers van de Noordam II (1938-1963) en haar zusterschip Westerdam I (1940-1965) zijn uitgebracht.


1 oktober 2020

Mijn laatste aanwinst is deze, in 1978 uitgegeven tegel van het ss Rotterdam (V), met anker. Voor zover mij bekend bestaat de serie mét anker thans uit vijf tegels: de drie emigrantenschepen Groote Beer, Volendam (I) en Waterman, en twee niet-emigrantenschepen Rotterdam (V) en Statendam (IV). De tegels vindt u terug in het menu Earlier Tiles.


1 augustus 2020

Als gevolg van Black Lives Matter heeft de komst van het nagebouwde VOC schip Halve Maen naar Delfshaven in Rotterdam nogal wat stof doen opwaaien. Protesten van omwonenden hebben ertoe geleid dat de oranje-wit-blauwe Prinsenvlag met het teken van de Amsterdamsche Kamer der Vereenigde Oost-Indische Compagnie is vervangen door het rood-wit-blauw van de Nederlandse vlag. In de top van de achtermast is het zogeheten Prinsenvaartje (ook oranje-wit-blauw, de kleuren van de Prins van Oranje als admiraal-generaal van de vloot) vervangen door een groen-wit-groene Rotterdamse vlag.

Hieronder mijn laatste twee aanwinsten, beide cloisonné tegels van de Halve Maen, rond 1950 gemaakt bij Westraven (faience- en tegelfabriek), in 1963 overgenomen door Porceleyne Fles in Delft. De tegels vindt u terug in het menu Earlier Tiles.


1 juni 2020

De laatste aanwinst is dit zesdelige tegeltableau, dat in de tweede helft van de jaren ‘30 is geschilderd in Makkum, bij Tichelaar. Volgens de experts van Royal Goedewaagen is het tableau geschilderd door Jan Romke Steensma. Mogelijk is de directe aanleiding tot de productie de Wereldtentoonstelling van 1939 in New York.

Van boven naar beneden zijn achtereenvolgens te zien:

in de top van de middenmast de gele Statenvlag met de oranje gekleurde statenleeuw;

in de top van de voormast de rood-wit-zwarte Amsterdamse stadsvlag met het Amsterdamse wapen;

in de top van de achtermast het oranje-wit-blauwe zogeheten Prinsenvaartje, zo genoemd omdat de kleuren die van de Prins van Oranje waren als admiraal-generaal van de vloot;

op de achtersteven de oranje-wit-blauwe Prinsenvlag met het teken van de Amsterdamsche Kamer der Vereenigde Oost-Indische Compagnie;

op de boegspriet een rechthoekig geusje (klein vlaggetje).

Het tableau is terug te vinden in het menu Earlier Tiles.


1 april 2020

De laatste aanwinst is de tegel van het derde segment van de wereldreis van de Prinsendam, waarmee de serie thans compleet is. Van de tegel van het derde segment had ik tot nu toe alleen de tekening van Royal Goedewaagen ontwerper Sander Alblas. De tegel is mij overigens enkele jaren geleden wel eens aangeboden, maar de prijs (in de vorm van een ruil) die ik daarvoor toen moest betalen was absurd. Geduld heeft dus geloond. De serie vindt u terug in het menu World Voyages.

Het bijzondere van de tegel is dat deze komt uit de nalatenschap van de in 2019 overleden, voormalig hoteldirecteur Fekko Ebbens, met wie ik in de jaren ’60 als steward heb gevaren bij de Holland America Line. Op de foto ziet u Fekko Ebbens (rechts) met voormalig housekeeping manager Peter van den Bemt.


1 februari 2020

In november 2015 heeft de Holland America Line afscheid genomen van het ms Statendam (V) en ms Ryndam (III). De schepen zijn toen overgenomen door P&O Cruises Australia. De laatste reis van de Ryndam (in 1994 in de vaart gekomen) was de 28-daagse Far East Explorer Voyage, met vertrek uit Venetië, Italië op 3 oktober 2015 en aankomst in Singapore op 31 oktober 2015. Beide schepen maken vanaf 2021 deel uit van de vloot van CMV (Cruise & Maritime Voyages). De tegel van deze reis vindt u terug in het menu Special Occasions.


1 januari 2020

Mijn laatste aanwinst dateert uit 1969, een eenmalig gemaakte tegel van het ss Ryndam (1951-1972) aangeboden door het Chapman College als dank voor “an outstanding semester at sea”.

Het Amerikaanse Chapman College (Orange, Californië) charterde de Ryndam in de periode 1967-1969 om met studenten jaarlijks twee wereldstudiereizen te maken van elk drie maanden. Het Chapman College presenteerde zich als World Campus Afloat. De Ryndam had accommodatie voor 852 studenten in toeristenklas hutten. Gedurende mijn vaartijd bij de Holland America Line als huttensteward (van 1964 tot 1972) heb ik twee van deze reizen gemaakt: aaneengesloten van 28 september 1967 (Noord-Atlantische oversteek vanuit Rotterdam naar New York) tot 3 april 1968 (aflossing in Malaga, Spanje). Het eerste semester rond Afrika, het tweede semester rond Zuid-Amerika. De tegel is in het menu Special Occasions geplaatst.


1 december 2019

De expositie van mijn verzameling in de Seattle Lounge op 4 oktober heeft geresulteerd in diverse nieuwe aanwinsten. Eén daarvan is de ovale tegel van de wereldreis van het ms Amsterdam in 2014. De tegel is in het menu World Voyages terug te vinden.

Hieronder de enorme tegelwand in de lobby van Pier 40, de voormalige terminal van de Holland America Line aan de westkant van Houston Street in New York. Pier 40 was oorspronkelijk één van de vijf “vinger” pieren (genummerd 37 tot en met 41) die eigendom waren van de stad New York. In 1956 kondigde de stad een plan aan om de vijf pieren samen te voegen tot één grote passagiers- en vrachtterminal ten behoeve van de schepen van de Holland America Line. De bouw begon in 1958 en de terminal werd geopend in 1962. De maatschappij heeft Pier 40 gebruikt tot 1974. De laatste keer dat wij Pier 40 bezochten was in 2012, maar de pier was niet toegankelijk in verband met de schade die hurricane Sandy had aangericht.

De tegelwand van maar liefst 276 tegels met een omvang van circa 8,5 x 4,5 meter is een creatie van kunstenaar Frank Nix (1934-2008) uit 1963. De wand toont de kaart van Europa met de havens die de schepen van de Holland America Line destijds bezochten, de vier schepen die de naam Rotterdam droegen, en daarnaast verwijzingen naar nationale symbolen: de Big Ben in Londen, een Hollandse windmolen, de Duitse adelaar, het Atomium in Brussel en de Eiffeltoren in Parijs.

Klaas Krijnen, voorzitter van “Stichting Behoud Stoomschip Rotterdam”, zond mij onderstaand artikel in het dagblad Cobouw van oktober 1963. Daarbij maakte hij de volgende opmerking: “In het artikel in Cobouw uit 1962 staat ten onrechte dat Frank Nix ook een tegeltableau in de toeristenklasse-bibliotheek op het ss Rotterdam heeft aangebracht. Dat is een misverstand. Frank Nix heeft een decoratief paneel ontworpen dat een impressie geeft van “de Wereld”, uitgevoerd in Zagravos-techniek (gravure in op hout aangebracht gips, waarvan de bovenste laag in kleur is uitgevoerd). Helaas is het verloren gegaan in de HAL-tijd”.

Daarnaast zond Klaas mij navolgende reactie van de weduwe van Frank Nix:

Frank heeft zelf dit enorme keramische tegeltableau geboetseerd. Voor zover ik weet in Limburg, Tegelen. Ik denk bij Russel Tiglia, ik weet dit niet zeker. Het is daar gebakken en daarna heeft Frank het geglazuurd en is het weer gebakken. In stro verpakt is het naar New York gebracht, daar mocht het aanvankelijk niet ingevoerd worden, maar door de stroverbranding op de kade kon het toch naar de plaats van bestemming. Daar heeft Frank het met een speciale methode op de muur aangebracht.

Een interessant artikel van oud-HAL medewerker Pieter van Vliet over Pier 40 is te vinden in de HALlo (het verenigingsblad van Vereniging de Lijn) van 2010, 22e jaargang editie 3 mei/juni.


15 oktober 2019

Pas enkele weken geleden ontdekte ik deze unica: een tegeltableau uit 1979 van de hand van Jan F. Swemmer uit Hellevoetsluis, die twee jaar later door de Holland America Line werd uitgenodigd om tijdens de 21ste wereldreis van het ss Rotterdam een cursus plateel schilderen te geven. Inmiddels is gebleken dat Adriaan (Arie) Struijk in WOII op het ss Nieuw Amsterdam heeft gevaren en nadien als Laundry Manager diverse wereldreizen op het ss Rotterdam heeft gemaakt. Het tableau is in bezit van Vereniging De Lijn. Het is in een hoge resolutie in het menu Earlier Tiles geplaatst, naast het werk dat een cursist/passagier tijdens genoemde reis maakte.

Hieronder de laatste tegels uit de Mariner Collection 2019. Zoals eerder gezegd is deze serie een kopie van de 2017-2018 serie, echter zonder de aanduiding “ms”.

De expositie op 4 oktober 2019 in de Seattle Lounge in woontoren Seattle te Rotterdam is bezocht door circa 130 belangstellenden. Royal Goedewaagen en het Keramisch Museum Goedewaagen, dat eerder al door middel van een grote expositie aandacht besteedde aan mijn verzameling, werkten mee aan deze tentoonstelling met een bruikleen van HAL-scheepsminiaturen. Een foto-impressie ziet u hieronder.


1 september 2019

Mijn nieuwste aanwinst kocht ik op een veiling in IJsselstein. Het is een cloisonné-tegel (1952) van de zusterschepen ss Ryndam (1951-1972) en ss Maasdam (1952-1968), beide destijds gebouwd bij Wilton Fijenoord te Schiedam. De tegel is gemaakt bij Porceleyne Fles in Delft, naar verluidt in een oplage van slechts 6 stuks (wordt nog onderzocht).

Cloisonné is een techniek van emailleren waarbij (kort gezegd) geplet draad in bepaalde motieven op een metalen ondergrond bevestigd wordt, waarna de tussenliggende kleurvakken worden ingevuld. De tegel is terug te vinden in het menu Earlier Tiles.

De volgende twee tegels, waarschijnlijk made in China, kocht ik begin dit jaar in de winkel aan boord van het ms Maasdam. De tegels zijn in het menu Special Occasions geplaatst.


1 augustus 2019

Ter gelegenheid van het afscheid van de Prinsendam heeft Royal Goedewaagen in opdracht van de Holland America Line een farewell tegel vervaardigd die tijdens de laatste reis aan de passagiers is uitgereikt.

Ook in deze editie (vergelijk de inaugurele tegel van de Nieuw Statendam, menu Inaugural Tiles) heeft de Holland America Line de fabrikant/ontwerper geïnstrueerd het kobalt blauw een grotere rol te laten spelen. Voor de afscheidstegel van de Prinsendam zijn ook enkele nieuwe aspecten toegevoegd, met name de manier waarop het schip even door de bordure heen lijkt te varen. Nieuw is bovendien het bloemmotief met een diep blauwe toon. Royal Goedewaagen heeft de afscheidstegel op eigen biscuit vervaardigd met het RG ingeperste blindmerk. De tegel is terug te vinden in het menu Special Occasions.

33 farewell prinsendam blindmerk goedewaagen

Hieronder de nieuwste tegels uit de Mariner Collection 2019. De tegels zijn een kopie van de tegels uit de 2017-2018 serie, echter zonder de aanduiding “ms”. Zodra de nieuwe tegels in deze serie in omloop worden gebracht kunt u ze in het menu Mariner Collection terugvinden.

151 150


1 juli 2019

Ter gelegenheid van de eerste keer dat een schip van de Holland America Line een haven aandoet, de zogeheten “maiden call”, ontvangen de havenautoriteiten een plaquette waarop een tegel met het logo van de maatschappij is bevestigd. Tijdens onze reis met de Maasdam in maart en april dit jaar, deed de Maasdam voor de eerste keer onder meer Fakarava en Raiatea in de Stille Zuidzee aan. Captain Arno Jutten en Hotel Director Florin Dragomir verrasten mij met een exemplaar. Inmiddels is het nieuwe logo van de Holland America Line op de tegel afgebeeld. U vindt de tegel terug in het menu Special Occasions.

9c 9a


1 maart 2019

Net als de tegel van het ss Groote Beer (1944-1970), ss Nieuw Amsterdam II (1937-1974), ss Statendam IV (1957-1982) en ss Maasdam IV (1952-1968) kan worden aangenomen dat ook deze tegel van de Maasdam IV (dit keer met opschrift) dateert uit het begin van de jaren ’60. Wederom gaat het om een afbeelding die door middel van transfertechniek is aangebracht op een biscuit van Mosa. Niet uitgesloten kan worden dat in deze Bethlehem-serie ook een tegel van het ss Ryndam II (1951-1972) is uitgebracht. De Ryndam was immers het zusterschip van de Maasdam. Informatie over de firma Bethlehem & Co, destijds gevestigd aan de Lange Hilleweg in Rotterdam, is van harte welkom. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

31


1 februari 2019

Met de komst van het ms Nieuw Statendam zijn bij Royal Goedewaagen in opdracht van de Holland America Line inmiddels twee nieuwe tegels van de keramische werf gelopen.

Allereerst de tegel die ter gelegenheid van de inaugurele vaart van het Nieuw Statendam is uitgegeven. Deze tegel van 15×15 cm is bij Royal Goedewaagen zelf geperst; voordien werd met name de laatste jaren een Portugees biscuit gebruikt. Wat de decoratietechniek betreft, is dit keer voor een transferdecoratie gekozen. Hoewel identiek aan de Westraven-edities van de Eurodam en de Nieuw Amsterdam heeft de nieuwe tegel meer grafische diepgang. Het blauw is anders geworden dan bij vroegere Goedewaagen-edities. De tegel is in het menu Inaugural Tiles geplaatst.

16a

Hieronder de nieuwste tegel uit de Mariner Collection 2019. Van de serie 2017-2018 serie wordt een nieuw exemplaar uitgegeven, dit keer zonder de aanduiding “ms”. Voor beide series is ook een verschuiving in tonaliteit zichtbaar; daarbij gaat het om een wat lichter blauw, een esthetische keuze. Zelf vind ik het grijsblauw dat correspondeerde met de vroegere edities (1993-2016) mooier, maar dat is nu eenmaal fabrieksbeleid en uiteindelijk de keuze van de Holland America Line.

Zodra de nieuwe tegels in deze serie in omloop worden gebracht kunt u ze in het menu Mariner Collection terugvinden. In de jaren ‘30 van de vorige eeuw was de Statendam (III) “the Queen” van de schepen van de Holland America Line, bekend als “The Spotless Fleet”. Het schip met de drie markante pijpen staat afgebeeld op het “certificate of authenticity” dat de nieuwste mariner-tegeltjes vergezellen die passagiers tijdens een cruise krijgen uitgereikt

148 statendamIII

De beroemde maritiem schilder Stephen J. Card, wiens originele olieverf schilderijen op vrijwel alle schepen van de Holland America Line hangen, heeft in 2005 zijn werken verzameld in een schitterend, 225 pagina’s tellend fotoboek dat bij Carmania Press te Londen is uitgegeven. In samenwerking met historicus dr. Nico Guns werkt hij thans aan een hernieuwde uitgave. Zijn unieke schilderijen en sketches vormen een passend eerbetoon aan de grote schepen van “The Spotless Fleet”. Het boek kreeg ik van onze goede vriendin Alice Barél uit Spijkenisse, waarvoor mijn dank!

P1210459


1 januari 2019

Maritiem historicus dr. Nico Guns, auteur, samensteller en uitgever van onder meer een zesdelige boekeditie over het ss Nieuw Amsterdam (1938-1974) en haar indrukwekkende scheepvaartgeschiedenis, heeft recent een nieuwe tegel van het ss Rotterdam uitgebracht in het formaat 10×10 en 15×15 cm. De tegel (links) is een print van een schilderij van maritiem schilder Stephen J. Card, wiens doeken de trapportalen van alle Holland America Line schepen sieren. De tegel is terug te vinden in het menu Special Occasions.

ss rotterdam 15x15 P1210446


1 december 2018

Deze zomer ontmoetten wij aan boord van het ms Koningsdam Alex en Kitty Bendt uit Strijen. Alex, voormalig stuurman bij de Holland America Line, verraste mij met de mededeling (en gift) dat van de inaugurele reis van de Koningsdam twee tegels zijn uitgegeven in plaats van één. De tegels vindt u terug in het menu Inaugural Tiles.

14 koningsdam cruise 15 koningsdam season


1 november 2018

Sinds mei 1998 herbergt het Friese Menaldum (Menaam) de Albarello Tegelfabriek & Atelier. Dankzij een goede research naar oud-Nederlandse schildertechnieken op tegels en sieraardewerk bouwde Albarello een zeer goede naam op in de vakwereld. Reden voor VFD Architecten, het bureau van ir. Frans Dingemans dat 32 jaar verantwoordelijk is geweest voor de inrichting van HAL schepen, om, naar voorbeeld van oude Friese en Hollandse tegels, voor de badkamers van de Vista-schepen meerkleurige tegels te maken van 13×13 cm. Uiteindelijk zijn 1400 geheel handgeschilderde replieken gemaakt die thans de badkamers van de Noordam, Oosterdam, Westerdam en Zuiderdam sieren. Albarello is sinds 2016 jaar onderdeel van het Goedewaagen concern. Hierbij zes tegels die in badkamers van de Oosterdam en Zuiderdam zijn aangebracht. De tegels vindt u terug in het menu Special Occasions.

Albarello-010007 HAL-0140002 HAL-0140001 HAL-0140005 HAL-0140006 Albarello-010012


1 oktober 2018

Onderstaande tegels kreeg ik van Klaas Krijnen, voorzitter van de Stichting Behoud Stoomschip Rotterdam. Op bijgaande foto is te zien hoe de tegeltjes met tulpenmotief destijds waren verwerkt in de bovenrand van de scheidingswanden tussen de tafels in het Lidorestaurant. De tegels zijn geplaatst in het menu Earlier Tiles.

tegels ss rotterdam lidodek tegels ss rotterdam lidodek 2

tegels ss rotterdam lidodek foto (2) tegels ss rotterdam lidodek foto


1 september 2018

In 1981 werd Jan F. Swemmer uit Hellevoetsluis uitgenodigd om tijdens de 21ste wereldreis van het ss Rotterdam (V) voor de passagiers een cursus pottenbakken te geven. Zie hier het product dat ene G. Shanus op Valentijnsdag voor zijn geliefde maakte. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

43a 1981 43b 1981

Als dank dat hij op kosten van de maatschappij een deel van de wereldreis 1981 mocht meemaken (van Hawaii naar Kobe, Japan), schonk de pottenbakker een door hem gemaakte asbak aan Chief Housekeeper Peter van den Bemt.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA

De door gastconservator Fred Ootjers (redacteur van Maritiem Noord Holland) georganiseerde tentoonstelling over de vier Holland America Line schepen die onder de naam Veendam in de vaart zijn geweest (de Veendam IV vaart nog steeds) trekt veel belangstelling. De tentoonstelling in het Veenkoloniaal Museum te Veendam is nog tot en met 7 oktober te bezichtigen; ter gelegenheid daarvan is een door Fred Ootjers samengesteld boek uitgegeven waarin de geschiedenis van de Veendam uit de doeken wordt gedaan. Dit rijk geïllustreerde boek “De Veendam-Varen onder de vlag van de Holland-Amerika Lijn” telt 80 pagina’s, kost € 14,00 en kan onder meer worden besteld bij In Boekvorm Uitgevers (ISBN 978-90-77989-95-1). Op pagina 8/9 ziet u onder meer een afbeelding van de Holland America Line pier in Hoboken, New York uit 1905.

A2 A1

De Veendam.indd

Uit mijn verzameling worden ook de tegels tentoongesteld die ooit zijn uitgegeven van schepen die onder de naam Veendam in de vaart zijn geweest.

A4 A3


1 juni 2018

Mijn nieuwste aanwinsten zijn twee tegels uit een serie waarvan ik het bestaan vermoedde maar waarop ik nooit de hand heb kunnen leggen. Enkele jaren geleden zag ik op de website van voormalig HAL-verzamelaar Tiemen Spits een waarschijnlijk uit een brochure gekopieerde foto van een tegel, waarmee de Portugese reisagent Marcus & Harting in 1972 de passagiers van het ss Statendam IV zou hebben verrast bij het van boord gaan in Lissabon. Volgens deze verzamelaar zou de tegel 3,8 x 3,8 cm meten. Ik heb de reisagent in zowel het Engels als Portugees (vertaald door een kennis) aangeschreven, maar ontving nooit een reactie. De Nederlands-Portugese Kamer van Koophandel berichtte mij uiteindelijk dat de firma Marcus & Harting niet meer bestaat.

Vorige maand kreeg ik via mijn website-contactformulier bericht van een Amerikaanse dame uit Vermont die al heel lang twee tegels in de kast had liggen. Na een korte mailwisseling stuurde ze mij onderstaande twee tegels, waarvan de tekst voor zich spreekt. De tegels zijn uitgebracht in het formaat 6,5 x 6,5 cm en zijn terug te vinden in het menu Earlier Tiles.

44 statendam 1972 44a statendam 1972 45 statendam 1972 45a statendam 1972

Mijn zoektocht naar de derde tegel (waarvan ik slechts een vage foto heb, zie hieronder) of meerdere uit deze serie zet ik natuurlijk voort. Informatie over deze serie is zeer welkom.

7


1 mei 2018

Sinds mei 1998 herbergt het Friese Menaldum (Menaam) de Albarello Tegelfabriek & Atelier. Dankzij een goede research naar oud-Nederlandse schildertechnieken op tegels en sieraardewerk bouwde Albarello een zeer goede naam op in de vakwereld. Reden voor VFD Architecten, het bureau van ir. Frans Dingemans dat 32 jaar verantwoordelijk is geweest voor de inrichting van HAL schepen, om, naar voorbeeld van oude Friese en Hollandse tegels, voor de badkamers van de Vista-schepen meerkleurige tegels te maken van 13×13 cm. Uiteindelijk zijn 1400 geheel handgeschilderde replieken gemaakt die thans de badkamers van de Noordam, Oosterdam, Westerdam en Zuiderdam sieren. Albarello is sinds 2016 jaar onderdeel van het Goedewaagen concern. Hierbij 4 tegels uit een serie van 12 die in badkamers van de Oosterdam en Zuiderdam zijn aangebracht. De tegels vindt u terug in het menu Special Occasions.

HAL-0140003

Albarello-010004 Albarello-010011 Albarello-010013

Van 27 mei tot en met 7 oktober 2018 organiseert het Veenkoloniaal Museum in Veendam, in samenwerking met Fred Ootjers (redacteur van Maritiem Noord Nederland), een tentoonstelling over de vier Holland America Line schepen die onder de naam Veendam in de vaart zijn geweest (de Veendam IV vaart nog steeds). De opening zal worden verricht door captain Albert Schoonderbeek in aanwezigheid van Jhr. mr. George Reuchlin, achterkleinzoon van één van de oprichters van Plate, Reuchlin & Co, de voorloper van de NASM/HAL. Meer informatie over deze prachtige tentoonstelling vindt u op www.veenkoloniaalmuseum.nl en in onderstaand artikel in het Dagblad van het Noorden.

DvhN_17apr18_Rijke historie Veendam (HAL)


1 april 2018

Mijn laatste aanwinst is een unica; een met olieverf beschilderde tegel van het ss Statendam II. Het schip werd op 6 juli 1914 te water gelaten. Echter, toen Engeland in augustus 1914 bij de Eerste Wereldoorlog betrokken raakte, werd het verkocht aan de Engelse regering, grijs geverfd en voor troepentransport ingericht. Het schip kreeg de naam ss Justicia maar werd op 19 en 20 juli 1918 zes keer getorpedeerd waarna hij zonk. De Statendam II lijkt op het ss Statendam III (1929-1940 ) en wordt daarmee vaak verward. Het uiterlijke verschil (zie de foto’s onder) zit in de detaillering van de brug (de Statendam II heeft een open Brughuis) en de masten op het voordek (gewone paalmasten in tegenstelling tot ventilatiemasten waarmee de Statendam III was uitgerust).

Op basis van de zeer goed gedocumenteerde tegelbijbel “Nederlandse tegels 1900-2000” van tegelspecialist Jan Pluis is vastgesteld dat het een in 1945 gemaakte biscuittegel van de MOSA-fabriek betreft. Het getal 45 geldt als het productiejaartal. Het merk MMM staat voor Muurtegelfabriek Mosa Maastricht en was van 1925 tot 1949 in gebruik.

Volgens de specialisten van Royal Goedewaagen gaat het om een schildering in de matplateel- of Rhodiantechniek. Daarbij werd op de biscuittegel eerst een glazuurlaag aangebracht die op circa 560 graden celcius werd gestookt. Daarop werd met oxideverven dan de schildering in één keer dekkend aangebracht die weer boven de 1000 graden celcius werd ingebrand.

De tegel kocht ik op Marktplaats voor een schappelijke prijs met een hoge gunfactor; verkoper berichtte mij dat hij niet méér over de herkomst van de tegel kon zeggen dan dat hij die jaren geleden op een rommelmarkt had gekocht. De tegel is ondergebracht in het menu Earlier Tiles.

2

4 3

5

6


1 maart 2018

Maritiem historicus dr. Nico Guns, auteur, samensteller en uitgever van onder meer een zesdelige boekeditie over het ss Nieuw Amsterdam (1938-1974) en haar indrukwekkende scheepvaartgeschiedenis, meldde eind 2017 de aanvullende editie van (2x) vier gedenktegels van de Nieuw Amsterdam, waarvoor de in HAL-kringen bekende maritiem schilder Stephen J. Card de blauwschilderingen aanleverde. De voorstellingen tonen het ss Nieuw Amsterdam in haar vier levensseizoenen (pre-war, war, post-war in black en post-war in grey). De twee series zijn in de gelimiteerde oplage van 54 sets vervaardigd door ’t Delftsche Huys in Waddinxveen. Het verschil in de series zit niet alleen in de maat (15×15 respectievelijk 10×10 cm) maar ook in de randdecoratie. Nadere informatie over de Nieuw Amsterdam-boeken en -tegels is te verkrijgen via www.gunsathome.nl. De tegels zijn ondergebracht in het menu Special Occasions.

48a pre-war 1938-1940 49a war 1941-1946 50a post-war 1947-1956 black 51a post-war 1957-1974 grey 52a pre-war 1938-1940 53a war 1941-1946 54a post-war 1947-1956 black 55a post-war 1957-1974 grey


1 februari 2018

Hieronder mijn nieuwste aanwinsten: tegels van het ss Maasdam IV (1952-1968) en het ss Groote Beer (1944-1970), beide uit de Bethlehem-serie, die, voor zover bekend, thans bestaat uit 4 tegels. Niet uitgesloten kan worden dat in deze serie ook een tegel van het ss Ryndam II (1951-1972) is uitgebracht. De Ryndam was immers het zusterschip van de Maasdam. De tegels zijn een geschenk van Joop Kap, voormalig HAL-collega en ondernemer te Schiedam, waarvoor ik hem zeer erkentelijk ben. De tegel van de Groote Beer vervangt mijn oude exemplaar, waarvan de tekst gedeeltelijk beschadigd is (zie News d.d. 1 september 2016). Het is mij niet bekend waarom op de tegel van de Maasdam geen tekst is aangebracht. De tegels vindt u terug in het menu Earlier Tiles.

cropped-31.jpg30


1 januari 2018

Captain Albert Schoonderbeek verraste mij met 6 sets van twee tegels die in badkamers van de Zuiderdam (2002) en Westerdam (2003) zijn aangebracht. Het betreft tegels met afbeeldingen van klassieke molenlandschappen gecombineerd met VOC-schepen. De handgeschilderde tegels zijn destijds vervaardigd in de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek, in opdracht van VFD Architecten, het bureau van ir. Frans Dingemans dat 32 jaar verantwoordelijk is geweest voor de inrichting van HAL schepen. De tegels vindt u terug in het menu Special Occasions.

paar 1 paar 2 paar 3 paar 4 paar 5 paar 6

Daarnaast stuurde captain Albert mij een kopie van enkele pagina’s uit het “kunstboek” dat op de schepen van de Holland Amerika Lijn ligt, waarin de zich aan boord bevindende kunst staat vermeld. Ook de in Meenaam (Friesland) gevestigde tegelfabriek De Albarello (inmiddels onderdeel van Royal Goedewaagen) vervaardigde een serie prachtige handgeschilderde tegels die thans in badkamers van de Westerdam hangen. Bedoelde pagina’s vindt u in hoge resolutie terug in het menu Special Occasions. In één van mijn volgende updates hoop ik u de hele serie van De Albarello te kunnen tonen.

??????????????????????????????? ??????????????????????????????? 3

Naar aanleiding van het verschijnen van het laatste deel van het monumentale meerdelige boekwerk over het ss Nieuw Amsterdam (1938-1974) heeft uitgeverij Guns@Home B.V. in Rijswijk twee series van 4 Delfts blauwe tegels uitgebracht (15×15 en 10×10 cm). De afbeeldingen van deze tegels decoreerden reeds in klein formaat de omslagen van de fraaie boekdelen. Deze afbeeldingen zijn nu als echte tegels gerealiseerd. De voorstellingen van het s.s. Nieuw Amsterdam in haar vier levensseizoenen (pre-war, war, post-war in black en post-war in grey) zijn vervaardigd door maritiem schilder Stephen J. Card. Aardewerkfabriek ’t Delftsche Huys heeft deze voorstellingen overgebracht op   tegels van Nederlands Mosa fabricaat. Er zijn slechts 54 complete sets van vervaardigd. Zodra de twee series zijn ingescand worden ze op de website geplaatst.

A1.NA.15x15.prewar B1.NA.10x10.prewar

NAserie


1 december 2017

Met de uitgifte van de tegel van het ms Koningsdam is de nieuwe Mariner Collection serie 2017-2018 (7 tegels) thans compleet. Zie het menu Mariner Collection. De gehele Mariner Collection serie bestaat thans uit 147 tegels van 10×10 cm.

147


1 november 2017

Tot 1906 werden door de NASM bij de Faïencefabriek Holland-Utrecht loyaliteitsgeschenken als vaasjes, schaaltjes, intkpotjes en pennenbakjes gekocht. Daarna ging de order naar Plateelbakkerij Zuid-Holland te Gouda, die aan het cadeau-areaal onder meer asbakken en bekers toevoegde. Vervolgens was tussen 1910 en 1915 de beurt aan de Nijmeegse Potterij Rembrandt om geschenken te vervaardigen.

Het Keramisch Museum Goedewaagen in Nieuw-Buinen gaat in 2018 wederom de grote verscheidenheid aan producten exposeren. Nadat deel 1 van de expositie (van 9 juli tot 23 december 2016) was gewijd aan tegels en tegeltableaus uit mijn verzameling, staat in deel 2 het Holland Amerika Lijn sieraardewerk uit de mega-verzameling van Clive Hellinga uit Schiermonnikoog centraal. De tentoonstelling wordt op zaterdag 7 januari 2018 geopend. Hier alvast een voorproefje.

Op foto 1 ziet u vaasjes die afkomstig zijn van de Faïencefabriek Holland-Utrecht, op foto 2 vaasjes van de Nijmeegse Potterij Rembrandt, op foto 3 (tevens foto van de maand november) een pennenbakje afkomstig van Plateelbakkerij Zuid-Holland, en last but not least een wasmeubel van de NASM uit haar oprichtingsjaar 1873, voorzien van het (op de foto niet zichtbare) eerste logo van de maatschappij!

Holland-Utrecht_HAL-edities tot 1906_coll-Clive_03sep17_1 Potterij Rembrandt_HAL-edities_coll-Clive_03sep17_1_kl PZH_pennenbakje_poly-MESLA_coll-Visser-Vermeer_1 NASM_1873_wasmeubel_coll-Clive-311_22sep17_2


1 oktober 2017

Nieuw voor mij is deze tegel (met anker!) van het ss Volendam 1 uit de Emigrant Ships serie. De Volendam 1 (15.434 brt. 1922-1952) deed na de Tweede Wereldoorlog onder meer dienst als troepentransportschip naar en vanuit Nederlands Indië. De tegel bevindt zich in de collectie van Justin Jones, maritiem verzamelaar uit Burlington, Ontario, Canada.  Gelet op het jaar van uitgifte (1978) is de tegel ook in het menu Earlier Tiles geplaatst. Justin stuurde me een scan, vandaar het kleurverschil met de andere tegels in deze serie. Mocht iemand deze tegel in zijn of haar bezit hebben en willen verkopen, dan hou ik me graag aanbevolen.

21a


1 september 2017

Mijn laatste aanwinst is dit tegeltableau van het ms Nieuw Amsterdam (III). Hoewel het tableau geen ateliermerk heeft, is zeker dat het in 1983 is gemaakt in de aardewerkfabriek ’t Delftsche Huys te Waddinxveen. De fabriek beschikte nog over twee exemplaren, en schonk mij daar één van. De tegel kunt u in hoge resolutie terugvinden in het menu Earlier Tiles.

cropped-33-nieuwamsterdamIII.jpg


1 augustus 2017

artist impression

Op de Wilhelminapapier te Rotterdam, het symbool van de emigratie naar Noord-Amerika in de 19e en 20e eeuw, ontwikkelt de stichting HAL Wonen de woontoren Seattle, voor deelnemers van het Pensioenfonds HAL (oud-medewerkers van de Holland Amerika Lijn en hun familie), maar ook voor mensen die affiniteit hebben met de maatschappij. Als oud-werknemer gaan ook wij in oktober wonen in de Seattle. Margaret Binnendyk, voormalig directeur van de Mariner Society, stuurde mij als “house-warming gift” deze bijzondere tegel, destijds exclusief gemaakt voor leden van de HAL President Club. De tegel vindt u terug in het menu Special Occasions.

35 President Club

Na de twee voorgaande series, uitgebracht als Delfts blauwe reproducties van olieverfschilderijen van de huidige cruisevloot door maritiem schilder Stephen J. Card, heeft de Holland America Line voor de 2017-2018 serie (7 stuks) toch weer gekozen voor vrijere, grafische ontwerpen van Goedewaagen-vormgever Sander Alblas. In de nieuwe ontwerpen heeft Alblas op speelse manier scheepsportretten van de verschillende cruise-klassen verwerkt tezamen met het steeds wisselende lijnprofiel van Hotel New York, het vroegere hoofdkantoor, in Rotterdam. U ziet hier 6 van de 7 nieuwe tegels uit deze serie, welke thans bestaat uit 147 tegels. De tegels vindt u terug in het menu Mariner Collection. Zodra ik vanuit Seattle het bericht krijg dat de uitgifte van de tegel van de Koningsdam is gestart, kunt u ook deze daar terugvinden. Ik hou u op de hoogte.

 142 141 143 144 146 145


1 juli 2017

Een nieuwe aanwinst is deze tegel van het ss Rotterdam V uit 1959. De tegel is gemaakt in de kunstaardewerkfabriek Madi te Boskoop ter gelegenheid van het in de vaart komen van de Rotterdam. De fabriek was van 1952 tot 1993 in bedrijf. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

35 ss rotterdam madi-boskoop


1 mei 2017

Deze tegel van het ss Statendam IV (1957-1982) kwam ik op het spoor na mijn aanbod op Marktplaats om dubbele tegels te ruilen. Het is de derde (en mogelijk niet laatste) tegel uit de zogenaamde Bethlehem-serie. Net als de tegel van de Groote Beer en de Nieuw Amsterdam II kan worden aangenomen dat de tegel dateert van het begin van de jaren ’60. Ook nu gaat het om een afbeelding die door middel van transfertechniek is aangebracht op een biscuit van Mosa. Informatie over de firma Bethlehem & Co, destijds gevestigd aan de Lange Hilleweg in Rotterdam, is welkom. De tegel kunt u in hoge resolutie terugvinden in het menu Earlier Tiles.

30

In de periode van 1968 tot 1971 heb ik 17 Noord-Atlantische reizen op de Statendam IV gemaakt, en 3 cruises in het Caraïbisch gebied. Het resultaat van de verbouwing van de Statendam tot cruiseschip, in 1971/1972, heb ik niet zelf kunnen ervaren. In die periode werd het Nederlandse hotelpersoneel vervangen door Indonesisch personeel.

HAL getuigschrift

De Statendam (brt. 24.294) had tijdens de Noord-Atlantische reizen accommodatie voor 867 toeristenklas-passagiers en 84 eerste klas-passagiers; na de verbouwing in één klasse 740 passagiers. In 1982 is het schip verkocht; uiteindelijk is het in 2004 in India gesloopt.

SS-Statendam-Harmony-1-at-Alang

Een bijzondere aanwinst is de 6e tegel uit de “We sailed on the ……” serie.  Dat het ss Ryndam II (1951-1972) ook deel uit maakt van deze serie “Memorable Dutch Immigrant Ships” is op zichzelf geen verrassing, het was immers het zusterschip van het ss Maasdam dat eveneens deel uit maakt van de serie. Na lang zoeken heb ik de tegel uiteindelijk in de Verenigde Staten gevonden. Zie het menu Emigrant Ships.

15 ryndam

Het Amerikaanse Chapman College (Orange, Califonië) charterde de Ryndam in 1967 om met studenten een wereldstudiereis te maken van 2x drie maanden. Het Chapman College presenteerde zich als World Campus Afloat. De Ryndam had accommodatie voor 852 studenten in toeristenklas hutten. Ik heb beide aansluitende reizen gemaakt: van 28 september 1967 (Noord-Atlantische oversteek vanuit Rotterdam naar New York) tot 3 april 1968 (aflossing in Malaga, Spanje); het eerste trimester rond Afrika, het tweede rond Zuid-Amerika. De studenten kregen geen (dining)roomservice; alle maaltijden werden geserveerd in buffetvorm in het zelfbedieningsrestaurant. Alleen tijdens bijzondere gelegenheden werden ze aan tafel bediend: door huttenstewards. Naar Amerikaans gebruik kregen de stewards van het Chapman College per dag een vast bedrag aan tip (thans bij Holland America Line “hotel service charge” genoemd): een dollar per dag per passagier. Met gemiddeld 25 tot 30 studenten per sectie was dat in die tijd veel geld.


1 april 2017

Dit tweedelig tegeltableau van het ss Ryndam I (1901-1929) bevindt zich in de verzameling van Jaap van Dam te Bergen op Zoom. Jaap behoort tot de top-3 verzamelaars van Nederlandse Scheepvaart, en is gespecialiseerd in platte zaken (o.a. prenten, ansichtkaarten), kommaliewant (serviezen, porselein) en originele affiches. U ziet hier het tableau zoals dit zich in zijn verzameling bevindt. De digitaal gerestaureerde versie (door Ron Tasman, Christchurch, Nieuw-Zeeland) is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

36a ryndam

Mijn meest recente aanwinst is deze tegel van de aan boord van het ms Noordam III op 5 december 1987 gehouden Board of Directors meeting van de American Society of Travel Agents, ’s werelds grootste organisatie van reisagenten. Naast de Noordam zijn het ss Rotterdam V en het ms Nieuw Amsterdam III afgebeeld. De tegel is 18×10 cm. De tegel kunt u in een hoge resolutie terugvinden in het menu Special Occasions.

34a


1 maart 2017

Eén van mijn nieuwste aanwinsten is dit tweedelige, handgeschilderde tegeltableau van het ms Nieuw Amsterdam (III). Het tableau is in 1983 gemaakt in de aardewerkfabriek ’t Delftsche Huys te Waddinxveen; de tegels hebben de afmeting 15×15 cm. Deze Nieuw Amsterdam, in Nederland ontworpen maar (samen met haar latere zusterschip ms Noordam III) gebouwd in het Franse St. Nazaire, is in 1983 in de vaart gekomen en in 2003 in charter gegeven aan Thomson Cruises. Het schip (33.930 brt. met accommodatie voor 1214 passagiers) vaart anno 2017 onder de naam Thomson Spirit. Het tableau is in hogere resolutie terug te vinden in het menu Earlier Tiles. Meer informatie is te vinden op de blog van captain Albert Schoonderbeek op www.hollandamericablog.com (Captain Albert’s Blog Stories from the Sea, Past and Present).

37 nieuw amsterdam III


1 januari 2017

Deze eenmalig handgeschilderde tegel van het ss Groote Beer kocht ik op Ebay Australia. De tegel kwam ik op het spoor nadat deze werd aangeboden op Markplaats. Elk bod dat ik op deze tegel deed, werd prompt met een euro verhoogd. Toen ik verkoopster via de mail een eindbod deed, werd ik niet meer overboden. Kennelijk werd gebruik gemaakt van een stroman. Googelen naar “Ben Abbenhuys Groote Beer” leverde vervolgens een verrassend resultaat op: exact dezelfde tegel die op Marktplaats werd aangeboden, zou diezelfde nacht nog worden geveild op Ebay Australia. Marktplaats-verkoopster moest de tegel dus nog kopen. Het werd voor ons beiden, als enige bieders, een late (of korte) nacht. Nadat de biedprijs was verdubbeld haakte ze af omdat de tegel voor haar als handelswaar niet meer interessant was. Desgevraagd meldde ze mij de volgende dag dat ze de tegel had verkocht voor meer dan mijn eindbod. Uiteraard heb ik haar daarna geconfronteerd met deze dubieuze gang van zaken, waarna excuses volgden.

Via een verzamelaar van passagierslijsten in Australië kwam ik in contact met Erik Abbenhuys te Melbourne, zoon van Ben Abbenhuys. Erik kon mij niets vertellen over de herkomst van de tegel. Het bestaan ervan was voor hem tot nu toe onbekend. Helaas kon ook zijn moeder er niets over vertellen; die was recent overleden. De verkoper kon evenmin opheldering geven. Ben Abbenhuys overleed op 12 maart 2013. De tegel is in een hogere resolutie in het menu Earlier Tiles geplaatst.

cropped-31.jpg

Van Albert Vanderheide Publishing in Langley, British Columbia, Canada, vanaf 1969 uitgever van The Windmill Herald en Hollandia News , ontving ik onderstaande tegels, een vertrekscene aan de Wilhelminakade te Rotterdam, destijds thuishaven van de Holland America Line. Albert schreef mij hierover onder meer het volgende:

Het jaar was 1978, nadat een tegelmaker van de Veluwe arriveerde in Canada. Hij zocht klandizie en kwam met een voorstel om een serie te leveren met molens, die wij met ons nieuwsblad “The Windmill Herald” aan de man zouden kunnen brengen. Dat voorstel viel niet in goede aarde. Hij vertrok teleurgesteld. Ik belde hem later op de dag met het voorstel om een “premie” tegel te ontwerpen met een vertrekscene aan de Wilhelminakade. Dat bleek een gouden greep, de tegel was goed voor zo’n 500 nieuwe abonnementen en leverde tientallen spontane verzoeken op voor een tegel met “hun” schip. De eerste bestelling was een feit: 500 stuks voor de Groote Beer, waarna nog eens elf andere schepen van de Holland America Line zouden volgen.”.

13a 13b

Zie ook in het menu Emigrant Ships het desbetreffende artikel in de Farewell Edition van de Windmill Herald van augustus 2012  De tegels zijn in de menu’s Earlier Tiles en Emigrant Ships geplaatst.

Een andere nieuwe aanwinst is deze zeldzame tegel uit 1965, een relatiegeschenk met een afbeelding van de Schreierstoren in Amsterdam. Het is de zevende tegel uit de “With the compliments of the Holland America Line” serie. Ook deze tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

11 11a

In de Mariner Collection serie 2015-2016, afbeeldingen naar werken van maritiem schilder Stephen J. Card, bevindt zich een tegel met de (destijds) vier schepen uit de S Class: de Statendam, Maasdam, Ryndam en Veendam. Nadat het ms Statendam en het ms Ryndam in november 2015 werden verkocht aan P&O Cruises Australia, heeft de Holland America Line de 2015-2016 serie uitgebreid met een tegel waarop alleen de Maasdam en Veendam voorkomen. De serie bestaat derhalve thans uit 7 tegels.

135

Tenslotte twee ontwerp-schilderingen van tegels die ik nog niet in de verzameling heb. De tegel van de World Voyage 2011 van de Amsterdam, de eerste ovale tegel die de maatschappij  uitbracht, en de tegel van de Prinsendam 2006 World Voyage Circle of the Sun, segment 3 “Indian Ocean Odyssey” . Daarmee is de inventarisatie van de door de Holland America Line uitgegeven tegels voltooid.

55-ms-amsterdam-2011-grand-world-voyage

1666-4-7-2005v1b tegels wc 2006.cdr


1 december 2016

Carla en Ken Schmit uit London, Ontario, Canada, bezochten de tentoonstelling in het Keramisch Museum Goedewaagen (van 9 juli tot 23 december 2016) en zagen in één van de vitrines de serie van 12 tegels Holland America Line emigrantenschepen. Die tegels zijn uitgegeven door Albert Vanderheide Publishing in Langley, British Columbia, Canada als bijproduct van de nieuwsbladen Hollandia News en The Windmill Herald. De tegels van de Groote Beer en Waterman herkenden zij omdat die bij hen thuis hingen. Echter, op die tegels staat ook een anker afgebeeld. Hetzelfde anker als op de tegel van het ss Statendam IV in het menu Earlier Tiles, waarvan ik meldde dat de betekenis voor mij een raadsel was. Dat is inmiddels opgelost. Zie het menu Earlier Tiles.

Carla en Ken Schmit emigreerden in de jaren ’50 naar Canada, met het ss Waterman in 1953 respectievelijk ss Groote Beer in 1954. De tegels, die tientallen jaren in hun huis hingen en waaraan zij zoveel dierbare herinneringen bewaren, stuurden ze mij op. Een enorme verrassing waarvoor ik beiden zeer erkentelijk ben.

20 21


1 november 2016

Mijn laatste aanwinst is deze 7,5 x 15 cm tegel van het ss Nieuw Amsterdam II (1937-1974). De tegel is afkomstig uit de collectie van maritiem verzamelaar Ton Blanker (specialiteit: maritieme uniformen, knopen en pet-emblemen). Mijn eerste gedachte was dat de tegel is uitgegeven door de Sport Club Nieuw Amsterdam (de bemannings-sportvereniging), maar volgens Ton, die ten tijde van de uitgifte (rond 1960) aan boord van de Nieuw Amsterdam voer, is de tegel uitgegeven aan deelnemers van een reis van orthopedisch chirurgen. Inmiddels heb ik mr. Geralt Bernhoft, president van de in 1993 nieuw leven ingeblazen Mariner Society (voorheen: Holland America Line Society of Honorary Mariners) gevraagd om nadere informatie over deze reis, die hopelijk in de Holland America Line-archieven is te vinden. Uiteraard kom ik hier in een latere update op terug. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

cropped-29.jpg

De tegelspecialisten van Royal Goedewaagen hebben de tegel voorshands gedetermineerd als zijnde afkomstig van de Goudse aardewerkfabriek en plateelbakkerij Zenith, waar destijds veel gewerkt werd met tegels van deze afmeting. Echter, volgens curator Friggo Visser van Keramisch Museum Goedewaagen moet ook, gelet op de mooi aangebrachte schildering, rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat de tegel bij Koninklijke Plateelbakkerij Zuid-Holland is gemaakt.

 20160913-1329-bezoek-aan-goedewaagen-en-keramisch-museum-rondleiding-y-kooi-50-dmc-tz70-56 20160913-1316-bezoek-aan-goedewaagen-en-keramisch-museum-rondleiding-y-kooi-50-dmc-tz70-23

Het Museum mocht zich de afgelopen maand verheugen op het bezoek van Captain Albert Schoonderbeek en enkele bestuursleden van Vereniging De Lijn. Captain Albert, die via de blog (www.hollandamericablog.com/albert) zijn dagelijkse ervaringen aan boord van HAL-schepen met een breed publiek deelt, heeft toegezegd in een volgende uitgave van het verenigingsblad HALlo zijn bezoek aan de tentoonstelling te beschrijven. Hierbij enkele foto’s die ik van Lijn-lid Ruud van Deventer ontving.


1 september 2016

In het archief van Royal Goedewaagen is recent de afbeelding gevonden van onderstaande, meerkleurige tegel van de Halve Maen. Deze tegel van 15×15 cm is getekend door Willem Hendrik van Norden (chef van het toenmalige Kunstatelier Goedewaagen-Distel). Zeker is dat het gaat om een in 1938 op Sphinx-biscuit geschilderde tegel, die is uitgebracht hetzij ter gelegenheid van het in de vaart komen van het ss Nieuw Amsterdam II, hetzij ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling van 1939 in New York, waar Royal Goedewaagen met een stand vertegenwoordigd was. Dit wordt nog nader onderzocht. Interessant is de signatuur aan de zijkant van de tegel. Bijzonder is ook de foutieve datering van de tegel. Henry Hudson voer niet in 1604 maar in 1609 naar de rivier die later zijn naam zou dragen. De afbeelding is bewerkt door Ron Tasman, Christchurch, Nieuw-Zeeland. Deze website kent geen rubriek “GEZOCHT”. Niettemin ben ik zeer geïnteresseerd in nadere informatie over deze tegel, en natuurlijk zou ik die graag willen kopen. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

D Da

Mijn nieuwste aanwinst is deze tegel van het ss Groote Beer (10×20 cm). Zoals in het menu Emigrant Ships is uiteengezet, is de Groote Beer in 1947 door de Staat der Nederlanden gekocht van de US War Shipping Administration en in beheer gegeven aan de Holland America Line. Aangezien de Groote Beer in 1963 is verkocht aan een Griekse reder kan worden aangenomen dat de tegel dateert uit het begin van de jaren ’60. Weliswaar heeft de Groote Beer onder deze naam in 1965 in het kader van een uitwisselingsprogramma nog 4 studentenreizen van Rotterdam naar New York v.v. gemaakt, maar dat waren HAL-charters. Niet aannemelijk is dat de tegel in het kader daarvan is uitgebracht.

28 28a

Net als de (eveneens door “Bethlehem & Co.) uitgebrachte tegel van het ss Nieuw Amsterdam II (News 5 juli 2016) is de afbeelding door middel van transfertechniek aangebracht op een biscuit van Mosa. Hoewel de tegel de tand des tijds redelijk goed heeft doorstaan, zijn er zichtbare beschadigingen. Conservator Friggo Visser van het Keramisch Museum Goedewaagen heeft mij uitgelegd dat die beschadigingen inherent zijn aan de vroegere transfer-techniek.

De transfer-techniek behelst het opplakken van een compleet klaar gemaakte afbeelding met chemicaliën op het glazuur. De afbeelding blijft ook letterlijk op het glazuur liggen (voelbaar met de vingers) en kan na de stook relatief gemakkelijk beschadigd worden. Te hardhandig afwassen kan al een probleem zijn. Tegenwoordig is de technische know-how zo goed, dat het transfer bij het stoken in de oven letterlijk wegzakt in het glazuur en daardoor niet beschadigd kan worden.

Royal Goedewaagen maakt gebruik van de relatief duurdere zeefdruktechniek. Bij het zeefdrukken van de Mariner-edities wordt de kobalt-blauwe verf en het glazuur in één keer met een rakel over de zeef gehaald. Wat wit is in de zeef, wordt blauw getoond op de tegel. Die tegel is transparant voorgeglazuurd; ook hierbij zakt de gescreende afbeelding deels weg in de glazuurlaag. Van afpoetsen is geen sprake. De conservator adviseerde mij om aan de huidbeschadigingen van de Groote Beer-tegel niets te doen, aangezien de aantastingen nu eenmaal bij de geschiedenis van de tegel horen. De tegel is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

3 d'halve maen 3a d'halve maen achterkant

3 d'halve maen 4a

Met behulp van tegelspecialisten van het Goedewaagen Museum kan inmiddels ook een juiste datering worden gegeven voor de serie van 6 tegels die in het menu Earlier Tiles zijn geplaatst, en waarvan deze tegels deel uit maken. De eveneens op een biscuit van Sphinx uitgevoerde Delfts blauwe Halve Maen-tegels, geïdentificeerd als tekenwerk van Piet de Jong (tot 1961 assistent van voornoemde Van Norden en daarna diens opvolger) zijn in 1968 respectievelijk 1973 gemaakt. De tweede tegel is een herdruk, toen de Holland America Line in 1973 het zogeheten tri-wave-logo ging voeren in de aqua-wit-aqua kleuren. Aan de hand van het codenummer op de achterkant van de tegels is vastgesteld dat de andere tegels uit dezelfde reeks ook grotendeels in 1968 zijn uitgegeven.


1 augustus 2016

35 farewell statendam scan

In november 2015 heeft de Holland America Line afscheid genomen van het ms Ryndam en het ms Statendam. De schepen zijn overgenomen door P&O Cruises Australia. De laatste reis van de Statendam was een 30-daagse Trans Pacific oversteek van Seattle naar Singapore. Via Vancouver bezocht de Statendam drie havens in Hawaii alvorens de oversteek te maken naar de Marshall Eilanden en Micronesië. Na Saipan en Guam werd koers gezet naar de Filippijnen, twee havens in Maleisië, waarna de Statendam voor de laatste keer onder die naam afmeerde in Singapore.

Deze tegel gedenkt de Farewell Voyage van de Statendam en is terug te vinden in het menu Special Occasions.

Als aanvulling op de tegel-expositie (tot 2 oktober) toont het Goedewaagen Museum 21 gouaches die ontwerper Sander Alblas van 1998 tot 2001 maakte. De onderstaande gouache betreft ontwerpen voor de Mariner Collection 2000 serie met afbeeldingen van Nederlandse traditionele klederdrachten.

20


5 juli 2016

Na de aankondigingen met betrekking tot de expositie heeft het Goedewaagen Museum vanuit de Verenigde Staten nog een bijzonder bruikleen ontvangen, namelijk 21 ontwerp-gouaches die ontwerper Sander Alblas van 1998 tot 2001 maakte. Doorgaans verdwijnen dit soort handgeschilderde ontwerpen ergens in een bureaula van de opdrachtgever om uiteindelijk vernietigd te worden. Het is een welkome aanvulling op de tegel-expositie. Het unieke aan dit originele ontwerpmateriaal is dat de gouaches, uitgevoerd naar voorbeeld van een lange traditie van Nederlandse tegelkunst, een blik geven op het ontwerpproces. Ook afgewezen ontwerpen blijken namelijk bewaard gebleven.

Anders dan eerder vermeld opent wethouder Albert Trip van Economische Ontwikkeling, Onderwijs en Cultuur van de gemeente Borger-Odoorn op zaterdag 9 juli om 14.00 uur de expositie. Daarbij zal ook het nieuwste boek van maritiem historicus dr. Nico Guns uit Rijswijk over de rijke scheepvaartgeschiedenis van de in 1873 gestichte Holland Amerika Lijn gepresenteerd worden. U bent van harte welkom op de opening en als dat u niet mocht lukken, uiteraard ook later deze zomer.

Mijn laatste aanwinst is deze tegel van het ss Nieuw Amsterdam II. De afbeelding is door middel van transfertechniek aangebracht op een biscuit van Mosa (biscuit wil zeggen de één keer gebakken, nog ongeglazuurde en onbeschilderde tegel). Van de tegel weet ik niet méér dan dat  “Bethlehem & Co” te Rotterdam deze heeft uitgebracht. Wel is mij bekend dat in dezelfde serie een soortgelijke tegel is uitgebracht van het ss Groote Beer. Aangezien dit schip in 1963 is verkocht, mag worden aangenomen dat de tegel van de Nieuw Amsterdam dateert van het begin van de jaren ’60. De tegel is (met een hogere resolutie) in het menu Earlier Tiles geplaatst.

27 27a


15 juni 2016

nieuwsbrief Nederlands poster goedewaagen


1 juni 2016

26 26a

Nieuw in de verzameling is deze handgeschilderde Delfts blauwe tegel (20,5 x 10,5 cm) van het ss Rotterdam V, in 1959 uitgebracht door Koninklijke Plateelbakkerij Zuid-Holland te Gouda (in de volksmond Plazuid genoemd). In 1930 kreeg de fabriek het predikaat “Koninklijk”. Kenmerkend is het logo met de Lazaruspoort. De tegel is (met een hogere resolutie) terug te vinden in het menu Earlier Tiles.
27a
Ook in 2014 beloonde de Holland America Line haar 100 best verkopende reisagenten in de Verenigde Staten en Canada met een cruise. Dit keer een reis met de Nieuw Amsterdam naar de Caribbean. De tegel is terug te vinden in het menu Special Occasions.

1 mei 2016

Met het in de vaart komen van de Koningsdam zet de Holland Amerika Lijn de traditie voort om daarvan een tegel uit te geven. Dit keer een tegel welke qua vormgeving en afmeting (10×10 cm) aansluit bij de (6) tegels uit de Mariner Collection serie 2015-2016. De tegel is in het menu Inaugural Tiles geplaatst.

14 koningsdam klein 14a koningsdam

Eveneens nieuw in mijn verzameling is dit tweedelige, handgeschilderde tegeltableau uit 1983 van het ss Veendam III (1973-1984), gemaakt in de aardewerkfabriek ’t Delftsche Huys te Waddinxveen (sinds 1981). Deze Veendam (23.372 brt. met accommodatie voor 713 passagiers) is het voormalige ss Argentina, dat in 1958 is gebouwd voor de Moore-McCormack Lines. Het tableau is in het menu Earlier Tiles geplaatst.

cropped-25.jpg

Met de recente aankoop van de tegel van het ms Ryndam, deel uitmakend van de 7-delige “Collector Serie” (zie het menu Special Occasions) is ook deze serie in mijn verzameling compleet.

13 ryndam collector serie 1996


1 maart 2016

zzz

Aanvankelijk meldde ik dat deze (6) tegels exclusief voor de Holland Amerika Lijn zijn gemaakt door De Albarello b.v. in opdracht van VFD achitecten, het bureau van ir. Frans Dingemans dat 32 jaar verantwoordelijk is geweest voor de inrichting van HAL schepen, en dat ir. Dingemans van mr. Mickey Arison (voorzitter van het overkoepelende Carnival) tijdens de bouw van het ms Oosterdam in 2003 de opdracht kreeg om een aantal traditioneel Hollandse tegels te laten maken teneinde deze in de badkamers van de passagiershutten te verwerken, bij wijze van tableau of willekeurig. Voorts meldde ik dat de handgeschilderde tegels waarschijnlijk om budgettaire redenen nooit in productie zijn gebracht.
Inmiddels is gebleken dat dit onjuist is. Captain Albert Schoonderbeek (thans opleider van nautisch personeel, zie www.hollandamericablog.com ), wees mij erop dat die tegels zijn verwerkt aan boord van het in 2004 in de vaart gekomen ms Westerdam. Desgevraagd heeft captain Vincent Smit van de Westerdam dit bevestigd. De tegels zijn verwerkt in badkamers van de passagiershutten. Als bewijs stuurde captain Smit mij onderstaande  foto. De (oude) tekst die de tegels begeleidt (zie het menu “Special Occasions”) heb ik aangepast.
westerdam
Behalve de zeilschip-tegels en de tegels van het paar met de 17de eeuwse molensteenkraag werd ook onderstaande tegel in 2003 door De Albarello vervaardigd. Deze tegel, eveneens exclusief voor de Holland America Line gemaakt, kreeg ik van ir. Frans Dingemans. De tegel is in het menu “Special Occasions” geplaatst.
32a 32b

1 februari 2016

De nieuwste aanwinst is dit tweedelige, handgeschilderde tegeltableau van het ss Nieuw Amsterdam II (1937-1974). De tegels hebben een afmeting van 15×15 cm. Net als het tiendelige tegeltableau van de Nieuw Amsterdam II dat in 1982 is uitgegeven ter gelegenheid van 200 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en de Verenigde Staten (zie menu “Earlier Tiles”), is ook dit tegeltableau afkomstig van het kunstenaarswerkatelier “De Leidsche Fles”. De plateelschilder is mij niet bekend. Voorshands wordt aangenomen dat het tableau ten tijde van het uit de vaart gaan van het schip is gemaakt. Nadere informatie hierover is welkom.
Het tableau heb ik aan mijn verzameling kunnen toevoegen door middel van een ruil met Bertus van de Vis uit Vianen. Bertus, die van 1962 tot 1970 bij de Holland America Line in de dekdienst heeft gevaren, heeft op zijn beurt de in ruil ontvangen artikelen geschonken aan de “Stichting behoud stoomschip Rotterdam”. Het tableau is in het menu “Earlier Tiles” geplaatst.
 23

1 januari 2016

Op zondag 17 januari 2016 vindt op het ss Rotterdam V (afgemeerd aan het Katendrechtse Hoofd te Rotterdam) van 13:00 tot 17:00 uur de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie plaats van Vereniging “De Lijn”, de meer dan 2000 leden tellende vereniging voor (oud-)medewerkers van de Holland America Line en belangstellenden. Vandaar dat ik als afbeelding voor de maand januari heb gekozen voor de tegel die het einde markeert van het varende bestaan van het ss Rotterdam V als vlaggenschip van de Holland America Line. U leest er meer over in het menu “World Voyages”. Voor slechts € 27,50 kunt u lid worden van de Vereniging “De Lijn”, waarvoor u onder meer 6 x per jaar de “HALlo” ontvangt, het rijk geïllustreerde verenigingsblad (www.verenigingdelijn.nl). Binnenkort kunt u in het menu “Media” mijn laatste bijdrage aan het blad lezen.

Vereniging “De Lijn” verheugt zich ieder jaar op de komst van leden van haar zusterorganisatie in de Verenigde Staten en Canada (Association “De Lijn North American Chapter”). Onderstaande aanwinst, de nieuwste tegel van de zusterorganisatie, vindt u terug in het menu “Special Occasions”.

21 chapter amerika 2e lustrum

Aan het menu “Mariner Collection” heb ik onderaan bij “Afwijkende Tegels” een nieuwe tegel toegevoegd, een afbeelding van de Ryndam I waarop het schip ten onrechte is afgebeeld als “ms” (motorschip). De tegel is wellicht een misdruk en komt op de officiële serielijst van de Holland America Line van 1998 (8 stuks) niet voor. Op de serielijst staat een tegel van de Ryndam I met de juiste aanduiding “ss”, immers deze Ryndam was een stoomschip en geen motorschip.

148 148a

Onderstaande tegel van de “Halve Maen” uit de jaren 60 is geplaatst en beschreven in het menu “Earlier Tiles”. Vorige maand kwam ik tot de ontdekking dat omstreeks 1973, toen de Holland America Line het nieuwe tri-wave logo (in de aqua-wit-aqua kleuren) ging voeren, een tweede versie van deze tegel is uitgegeven met aan de achterkant dezelfde tekst als in de jaren 60 maar met toevoeging van genoemd logo. Van beide tegels heb ik een exemplaar in de verzameling.

3 d'halve maen 3a d'halve maen achterkant 4a


1 december 2015

Deze update betreft drie nieuwe tegels. Tot nu toe worden de ovale tegels alleen uitgegeven op de Amsterdam en de Prinsendam.

Hieronder de tegel van de (10e) wereldreis van de Amsterdam in 2015 (114 dagen). De tegel is geplaatst in het menu “World Voyages”.

59 ms amsterdam 2015 grand world voyage

Met dank aan captain Albert Schoonderbeek kon ik de volgende twee tegels van de Prinsendam 2015 toevoegen aan mijn collectie. Jammer dat het vrijwel kopieën zijn van de tegels die van nagenoeg dezelfde reizen in 2014 zijn uitgegeven. De tegels zijn geplaatst in het menu “Grand Voyages”.

40 prinsendam 2015 south america and antarctica 41 prinsendam 2015 mediterranean


22 november 2015

Op zaterdag 21 november 2015 vond tijdens de grootste verzamelaarsbeurs van Europa (in de Jaarbeurs te Utrecht) de jaarlijkse uitreiking plaats van de Dutch Collector Award. De DCA is een initiatief van het magazine “Verzamelen” in samenwerking met de Verzamelaars Jaarbeurs, en biedt verzamelaars een podium van erkenning en waardering. In de categorie “mannen” was mijn Holland America Line tegelverzameling één van de drie genomineerden.

0000


1 november 2015

Deze nieuwe aanwinst is een tegeltableau (zes tegels van 15×15 cm) uit 1949 met een afbeelding van het ss Volendam I (15.434 brt. 1922-1952) dat na de Tweede Wereldoorlog onder meer dienst deed als troepentransportschip naar en vanuit Nederlands Indië. U leest er meer over in het menu “Earlier Tiles”.

cropped-21.jpg

Ook dit tegeltableau komt uit de enorme collectie van Clive Hellinga uit Schiermonnikoog. Zoals eerder genoemd behoort Clive tot de top drie scheepvaartverzamelaars. In zijn verzameling bevinden zich scheepsmemorabilia die dateren vanaf de oprichting van de Holland Amerika Lijn (NASM) in 1873. Clive heeft zich bereid verklaard om mee te werken aan een grote scheepvaart tentoonstelling die naar verwachting in 2016 in het Goedewaagen Museum te Nieuw-Buinen zal plaatsvinden.


5 oktober 2015

Deze twee nieuwe aanwinsten zijn pendanten van de tegels uit de Mariner Collection serie 2007 respectievelijk 2009. Het zijn afbeeldingen van het ss Statendam III (1929-1940), het eerste en enige schip van de Holland America LIne met drie schoorstenen. Beide tegels zijn in het menu “Mariner Collection” (afwijkende tegels) geplaatst. Daar leest u er meer over.

143a AAAAAAAAAAAAAA

144b 144c


1 september 2015

In de maand augustus kreeg ik de gelegenheid om twee tegeltableaus aan mijn verzameling toe te voegen. Het tegeltableau van de Nieuw Amsterdam uit 1982 stond in de maand juni/juli op de homepagina afgebeeld. Het tableau had ik toen nog niet in de verzameling. Het komt uit de enorme collectie van Clive Hellinga uit Schiermonnikoog. Clive behoort tot de top-drie van scheepvaartverzamelaars. Hij bezit onder meer alle borden die ooit door Royal Goedewaagen in opdracht van de Holland Amerika Lijn zijn vervaardigd. Het belang van zijn collectie volgt uit het gegeven dat Royal Goedewagen zélf niet (en evenmin het Goedewaagen Museum) beschikt over alle borden. Het tableau is in het menu “Earlier Tiles” geplaatst.

15

Deze zes tegels zijn exclusief voor de Holland America Line gemaakt door De Albarello B.V. in opdracht van VFD Architecten, het bureau van ir. Frans Dingemans dat 32 jaar verantwoordelijk was voor de inrichting van HAL-schepen. U kunt er meer over lezen in het menu “Special Occasions”.

P1070379


1 augustus 2015

Deze nieuwe tegel in mijn verzameling is een zogenaamde Wedgwood Calender Tile, met een afbeelding aan beide zijden. U leest er meer over in het menu “Earlier Tiles”.

1913 deel 1 1913 deel 2


1 juli 2015

Captain Albert Schoonderbeek verraste mij met het toezenden van deze twee nieuwe nieuwe tegels (zie het menu “Grand Voyages”.

1 prinsendam 2014 south america and antactica 2 prinsendam 2014 africa and mediterranean


1 juni 2015

Ryan Driver, voormalig shopkeeper op de Prinsendam, maakte mij attent op de uitgifte van een derde tegel (het eerste segment) van de 66-daagse Grand South America & Antarctic Voyage die de Prinsendam in 2007 maakte. Met dank aan Ryan heb ik deze tegel inmiddels aan mijn verzameling kunnen toevoegen.

Tijdens onze reis begin dit jaar met de Rotterdam naar het Verre Oosten ontmoette ik Jan Dost, die de World Voyage 2014 van de Amsterdam maakte. Jan stuurde mij een foto van de tijdens die reis uitgegeven tegel. De tegel heb ik nog niet in de verzameling, maar de foto is een waardevolle aanvulling voor de catalogus.

5 prinsendam 2007 south america & antarctica segment 1 aaa


22 mei 2015

De nieuwe aanwinst links is een tegel die de vaarroute weergeeft van de “Circle of the Sun” wereldreis van de Prinsendam in 2006 (4de segment). Segment 3 ontbreekt in mijn verzameling; ik heb er ook nog geen scan van.

De tegel rechts toont de vaarroute van de “Dream of Discovery” world voyage van de Amsterdam in 2007 (4de segment). Met deze nieuwe aanwinst is de serie compleet.

50 ms prinsendam 2006 segment 4 54 ms amsterdam 2007 segment 4


7 mei 2015

Een “halve” 3D-tegel van de Westerdam III, een geschenk van maritiem verzamelaar Ton Blanken, gespecialiseerd in uniformen, knopen en pet-emblemen. De tegel is in het menu “Special Occasions” geplaatst.

28 28a


10 april 2015

Deze drie tegels kreeg ik van voormalig chief housekeeper Peter van den Bemt. De tegels zijn gemaakt in de Deense keramiekfabriek Randers Tronholm; in 1969 waren ze te koop aan boord van de desbetreffende schepen. De tegels zijn in het menu “Earlier Tiles” geplaatst.

15 15a 15b 15c


5 april 2015

Vereniging “De Lijn” is een vereniging van voormalige en huidige werknemers van de Holland America Line en belangstellenden. De vereniging is opgericht op 10 december 1988 en telt op dit moment meer dan 2000 leden.

Op 25 augustus 2005 heeft een groep gepensioneerde werknemers, woonachtig in De Verenigde Staten en Canada, de zustervereniging Association “De Lijn North American Chapter” opgericht. De zustervereniging telt inmiddels meer dan 300 leden. Onderstaande tegel is uitgegeven in het kader van haar 5-jarig bestaan. De tegel is in het menu “Special Occasions” geplaatst.

20 vereniging de lijn chapter amerika